Co to jest facylitacja i co ma ułatwiać?
Przeczytanie tego artykułu zajmie Ci: 3 min
Z tego artykułu dowiesz się:
Co to jest facylitacja?
Facylitacja to sztuka ułatwiania, wspierania oraz usprawniania dialogu i interakcji między członkami grupy, dążąca do osiągnięcia wspólnych celów lub rozwiązania problemów. Facylitator, pełniący rolę neutralnego przewodnika tego procesu, tworzy warunki, w których można swobodnie wyrażać opinie, idee i pomysły, a także umożliwia uczestnikom wypracowywanie kreatywnych rozwiązań. Dzięki facylitacji grupy są w stanie efektywniej rozwiązywać problemy, podejmować decyzje i osiągać zamierzone cele, co przekłada się na sukcesywny i harmonijny rozwój organizacji oraz zwiększoną efektywność współpracy w ramach zespołu.
Cele i korzyści facylitacji - w jakich obszarach można ją zastosować?
Kiedy jest czas na zastosowanie facylitacji? Gdy nie wypracowano jeszcze gotowego rozwiązania zagadnienia, gdy ważne jest włączenie i zaangażowanie różnych osób, których zagadnienie dotyczy, gdy zagadnienie to „gorący temat” dla firmy, organizacji, społeczności i chcemy uwzględnić potrzeby i opinie jej członków oraz gdy mamy przekonanie, że różnorodność perspektyw jest korzystna dla poszukiwania rozwiązań.
Stwarza ona warunki do twórczego myślenia i generowania nowych pomysłów. Cel ten jest szczególnie istotny w procesach rozwoju produktów, rozwiązywania problemów czy opracowywania strategii. Facylitacja umożliwia też podejmowanie decyzji w sposób skuteczny i jednocześnie zgodny z interesami wszystkich uczestników. Ten proces może obejmować analizę różnych scenariuszy, ocenę ryzyka i korzyści oraz wybór najlepszych rozwiązań.
Równie ważna jest też rola, jaką pełni facylitacja w rozwiązywaniu konfliktów. Poprzez neutralne prowadzenie rozmów i zachęcanie do otwartej komunikacji facylitator pomaga uczestnikom wypracować konstruktywne rozwiązania. Znaczenie facylitacji w osiąganiu wspólnego zrozumienia danego tematu, problemu lub zadania jest także w tym przypadku istotne. Tutaj z kolei facylitator wspiera grupę w klarownym określeniu celów i oczekiwań, co przyczynia się do wypracowania jednolitej wizji.
Natomiast w codziennej praktyce facylitacja pozwala m.in. zwiększyć zaangażowanie uczestników spotkania, uruchamiać kreatywność zespołu czy wdrażać partycypacyjny styl zarządzania. Dzięki facylitacji możemy wspólnie budować organizacje oparte na dialogu, partnerskich relacjach i współpracy. Ten proces pozwala stworzyć jakże potrzebną przestrzeń do wymiany myśli i projektowania rozwiązań.
Umiejętności facylitatora
Facylitator to osoba, która ma ważną rolę. Jest nią przeprowadzenie grupy przez proces realizacji założonego celu. Tak aby przez umiejętne słuchanie, zadawanie pytań, zachęcanie innych do mówienia ułatwić zespołowi znalezienie rozwiązań i wypracowanie nowych strategii.
Na początku współpracy facylitator powinien wykazać się starannym podejściem do zbierania informacji o potrzebach klienta. Następnie osoba ta projektuje i przygotowuje zajęcia grupowe tak, by umożliwić osiągnięcie satysfakcjonujących wyników. Nie zapominajmy również o ważnej roli facylitatora w rozwiązywaniu sporów. Jedną z jego pożądanych umiejętności jest mówienie ze spokojem o obszarach konfliktowych.
Poza zachowaniem neutralności jedną z kluczowych cech facylitatora jest empatia, która umożliwia budowanie lepszych relacji i zrozumienie różnic, które mogą pojawić się w grupie. Osoba facylitująca skupia się na uważnym słuchaniu uczestników, zwracając uwagę nie tylko na słowa, ale także na intonację, gesty i emocje towarzyszące wypowiedziom.
Te cechy stanowią fundamenty pracy facylitatora, pozwalając na wydobycie pełnego potencjału grupy, tworzenie konstruktywnego dialogu oraz skuteczne osiąganie zamierzonych celów. W połączeniu z różnorodnymi technikami facylitacyjnymi, umożliwiają rozwój grupy i budowanie trwałych relacji opartych na wzajemnym szacunku i zrozumieniu.
W jaki sposób rozwijać pracowników, a równocześnie wspomagać cele strategiczne? Poznaj metody facylitacyjne
Rozwój pracowników i osiąganie celów organizacji to dwie kluczowe sfery wzajemnie ze sobą powiązane. Metody facylitacyjne oddziałują na nie poprzez rozwój pracowników wraz z jednoczesnym wsparciem strategicznych zadań. Oto kilka popularnych technik oraz struktur facylitacyjnych, które pomagają osiągnąć tę misję:
- burza mózgów (brainstorming) – umożliwia generowanie kreatywnych pomysłów i rozwiązań poprzez swobodne wypowiadanie się uczestników. Każdy pomysł jest akceptowany, zapisywany i rozwijany, a analiza następuje w późniejszym etapie.
- planowanie scenariuszowe – to zbiór metod służących do prognozowania przyszłości i strategicznego planowania w niepewnych sytuacjach.
- model GROW – to struktura ułatwiająca zespołową pracę nad problemem, szczególnie gdy nie możemy przeznaczyć na spotkanie dużej ilości czasu. Jej nazwa to akronim poszczególnych etapów pracy grupy.
- metoda World Cafe – polega na organizacji serii luźnych, interaktywnych dyskusji w małych grupach przy kawie. Uczestnicy rotują między stolikami, wymieniając pomysły i poglądy.
To jedynie kilka metod spośród szerokiego spektrum narzędzi dostępnych dla facylitatorów. Zastosowanie każdej z nich zależy od celów spotkania i potrzeb uczestników, o czym decyduje osoba facylitująca, przygotowując się do procesu ułatwiania i wspierania zespołu w osiągnięciu celu.
We Wszechnicy UJ rozumiemy, jak wielką wagę ma usprawnienie komunikacji w zespole i docenianie różnorodności poszczególnych członków. Przygotowujemy facylitatorów do pracy z grupami w najbardziej rozpoznawalnym w Polsce szkoleniu z facylitacji – Szkole Facylitatorów w Polsce. Uczymy kompetencji facylitacyjnych menedżerów oraz osoby prowadzące spotkania w organizacji. Facylitujemy sesje strategiczne, spotkania problemowe i inne ważne wydarzenia w organizacjach. Wiemy, jak towarzyszyć grupom w osiąganiu niebanalnych rezultatów i budowaniu zdrowych organizacji.
Może Cię jeszcze zainteresować:
Szkola Coachów z perspektywy uczestniczki
Z tej serii wpisów dowiesz się, jak przebiega proces nauki w programie, jakie umiejętności rozwija się dzięki udziałowi w Szkole Coachingu oraz jakie wyzwania pojawiają
Jak budować przynależność i efektywność w warunkach pracy hybrydowej?
Serdecznie zapraszamy na warsztat online z praktykami, który realizowany będzie w oparciu o metodę Open Space Technology.
Facylitacja w praktyce: Jak skoncentrować się na celach i priorytetach?
Wspólne spotkanie z zespołem to dobra okazja, by porozmawiać o najważniejszych kwestiach, wymienić się informacjami, rozwiązać bieżące problemy. Jednocześnie może wywoływać szereg, całkiem uzasadnionych obaw:
